2,718 ข้อควรทราบเกี่ยวกับเอ็นไซม์อะไมเลส (amylase)

เอ็นไซต์อะไมเลส (amylase) เป็นเอ็นไซต์สำหรับย่อยคาร์โบไฮเดรต โดยทำหน้าที่ไฮโดรไลซ์โพลีแซคคาไรด์ให้เป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี๋ยว สามารถสร้างจากเซลล์ของตับอ่อน และจากต่อมน้ำลาย ในภาวะตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน (ทั้ง inflammation และ infection) จะพบว่าอะไมเลสจะเริ่มสูงขึ้นภายใน 6 - 12 ชม. เมื่อเริ่มมีตับอ่อนอักเสบ และอยู่ในเลือดได้ประมาณ 3-5 วัน (บางอ้างอิง 2-3 วัน) โดยค่าปกติของเอนไซม์อะไมเลสในเลือด อยู่ระหว่าง 28 - 100 ยูนิต/ลิตร บางอ้างอิง  30-150 ยูนิต/ลิตร หรือแตกต่างจากนี้ได้บ้าง โดยเฉพาะถ้าค่าเพิ่มขึ้นมากกว่า 5 เท่าของค่าปกติสูงสุดบ่งบอกถึงการมีพยาธิสภาพที่ตับอ่อน อะไมเลสยังสามารถขับออกทางไตจึงตรวจพบได้ด้วยจากการตรวจปัสสาวะ แต่ในบางกรณีอาจพบอะไมเลสสูงขึ้นในเลือดได้โดยไม่เป็นโรคตับอ่อนอักเสบหรือมีตับอ่อนอักเสบแต่พบว่าค่าอะไมเลสในเลือดปกติก็ได้ เช่น
 -ภาวะที่มีอะไมเลสในเลือดสูงโดยไม่มีตับอ่อนอักเสบ สามารถพบได้ใน parotitis,  salpingitis, tumor ของ papillary, intestinal infarction, PU perforation , ectopic  pregnancy, dissecting aortic aneurysm,  renal failure,  macroamylasemia เป็นต้น
 -ภาวะที่มีตับอ่อนอักเสบโดยที่ระดับอะไมเลสอาจปกติ ได้แก่ hypertriglyceridemia, acute attack on top chronic pancreatitis, fatal  pancreatitis เป็นต้น
ยาที่อาจทำให้ระดับอะไมเลสในเลือดสูงขึ้นได้แก่
asparaginase, aspirin, birth control pills, cholinergic medications, ethacrynic acid, methyldopa, opiates (codeine, meperidine, morphine), thiazide diuretics

Ref: http://med.mahidol.ac.th/med/sites/default/files/public/pdf/medicinebook1/Approach%20to%20patient%20with%20acute%20pancreatitis.pdf
http://ucsdlabmed.wikidot.com/chapter-6-laboratory-diagnosis-of-pancreatic-disease
http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/ency/article/003464.htm
http://en.wikipedia.org/wiki/Amylase