962. Tics

เด็กชายอายุ 10 ปี เคยมีอาการตาสองข้างกระพริบบ่อยๆ เป็นนาน 4-5 เดือน ต่อมาอาการหายไปแต่มีอาการคอด้านขวากระตุกบ่อยๆ แทน ถ้ามีสิ่งที่หันเหความสนใจอาการจะลดลง ตอนนอนหลับจะไม่มีอาการ ตรวจร่างกายระบบอื่นๆ ไม่พบความผิดปกติ จากการสอบถามการเรียนอยู่ในเกณฑ์ปกติ ประวัติการคลอดปกติ ไม่มีประวัติบาดเจ็บที่ศรีษะ คิดถึงอะไร จะให้การรักษาอย่างไรครับ

Tics and Tourette's syndrome
Tics คือ อาการกระตุกซ้ำๆ ของกล้ามเนื้อโดยไม่ได้ตั้งใจ มักเป็นที่ใบหน้า คอ ไหล่ ทำให้เกิดอาการขยิบตา กระตุกมุมปาก หน้าผากย่น ยักไหล่ ส่ายหัวไปมา สะบัดคอหรือมีการเปล่งเสียงแปลกๆ เรียกว่า vocal tics เช่น ทำเสียงกระแอม เสียงจมูกฟุดฟิด เสียงคล้ายสะอึก
โรคนี้มักพบในวัยเด็กมากกว่าผู้ใหญ่ หรือมีอาการต่อเนื่องมาตั้งแต่เด็ก
การแบ่งชนิดเพื่อสะดวกในการเข้าใจ แบ่ง 2 แบบ ตามอาการที่เป็นและระยะเวลาที่เป็น
แบ่งตามอาการที่เป็น
1.Simple motor tics คือ การกระตุกของกล้ามเนื้อเป็นนิสัย เช่น กระพริบตา ยักไหล่ สะบัดหัว กำหมัด เป็นตน พบบ่อยในเด็กหรือวัยรุ่น พบเพศชายมากกว่าหญิง 3-5 เท่า บางคนเป็นอยู่นานโดยไม่รู้ตัวเลยว่าเป็น ไม่สามารถควบคุมได้ อาการจะเป็นมากขึ้นขณะมีความเครียด วิตกกังวล หรือประหม่า และอาการจะน้อยลงหรือหายไปขณะนอนหลับหรือมีสมาธิกับกิจกรรมบางอย่าง ซึ่ง tics ในกลุ่มนี้มักไม่ก่อให้เกิดปัญหาในการดำรงชีวิต
2.Tourette's syndrome หรือ Gilles de la Tourette’s syndrome (GTS) คือ tics ชนิดรุนแรง มีอาการสำคัญคือ มีการกระตุกกล้ามเนื้อใบหน้าและลำตัวกระตุกอย่างมาก ร่วมกับเปล่งเสียงประหลาดออกมาเช่น เสียงจาม กระแอม คำราม หรือขากไอ ด่าพูดคำหยาบโดยไม่ตั้งใจ(Coprolalia) บางรายตามคำพูดคนที่คุยด้วย บางรายอาจพูดติดอ่าง หรือพูดซ้ำๆ ซึ่ง tics ชนิดนี้มักก่อให้เกิดปัญหาในการดำรงชีวิต เป็นอย่างมาก
แบ่งตามระยะเวลาที่เป็น
1.Transient Tic disorder คือ ผู้ป่วยที่มีอาการ Tics ชั่วคราว มักเป็นเด็กชายอายุ 3-10 ปี เป็นได้ตั้งแต่ 6 เดือนถึง 1ปีแล้วมักจะหายไปเอง โดยตำแหน่งที่เป็นอาจเปลี่ยนที่ได้เรื่อยๆ เช่น ที่หน้า ที่ไหล่ ที่แขน ที่ขา
ลักษณะอาการ เป็นการกระตุกซ้ำๆกันของกล้ามเนื้อ พบได้บ่อยในเด็ก เป็นได้ทั้งชั่วคราวและเรื้อรัง มักพบร่วมกับการผิดปกติอื่น พบร่วมกับโรคสมาธิสั้นมากที่สุด รองลงไปคือ anxiety disorder, learning disorder และ mood disorder ส่วน obsessive compulsive disorder พบร่วมได้น้อย
2.Chronic motor or vocals tic disorder คือ ผู้ป่วยที่มีอาการ Tics ติดต่อเป็๋นประจำนานกว่า 1 ปี
การรักษาสามารถทำได้ทั้งทางร่างกาย จิตใจ ครอบครัว สังคม ไปพร้อมๆ กัน เช่น พ่อแม่ และบุคคลอื่นๆ ไม่ควรพูดทัก ห้ามปราม หรือเพ่งเล็งที่อาการ แต่ควรมองหาและแก้ไขภาวะเครียดที่เป็นสาเหตุ ซึ่งต้องเข้าใจว่าอาการนี้จะลดลงเมื่อโตขึ้น และอาจหายไปทั้งหมดเมื่อเข้าวัยรุ่นตอนปลาย ทางโรงเรียนควรได้รับการชี้แจงให้เข้าใจเกี่ยวกับโรคนี้ ไม่ควรเพ่งเล็ง ห้ามปราม และล้อเลียนอาการ tics ของเด็ก และเด็กควรได้รับการช่วยเหลือในด้านการปรับตัวเข้ากับเพื่อนๆ และการปรับตัวต่อการเรียนเมื่ออาการ tics ทำให้เห็นอุปสรรค อาจอนุญาตให้เด็กพักออกจากห้องเรียนในช่วงสั้นๆ ในขณะมีอาการ tics ที่รุนแรง เพื่อไม่ให้เป็นจุดศูนย์กลางของความสนใจ นอกจากนี้ยังมีการรักษาด้วยยา เช่น Haloperidol

Ref. และอ่านต่อ http://mdnote.wikispaces.com/Tics+and+Tourette's+syndrome
http://guru.google.co.th/guru/thread?tid=23e667fdd1a86b05&pli=1