818. Acute viral hepatitis/suspect

หญิง 25 ปี ไข้อ่อนเพลีย 3 วัน ต่อมาเริ่มมีตาตัวเหลือง ตรวจร่างกายไม่มีจุดกดเจ็บที่ท้อง ไม่มีตับม้ามโต  ผลตรวจเลือดเป็นดังนี้
LFT: SGOT 6,431, SGPT 4,541, ALP 175, TB 12.78, DB 8.53, ALB 4.00, GLO 2.3
HBsAg: negative
ไม่ได้รับประทานยาใดๆ มาก่อน ไม่ได้เจ็บป่วยอื่นๆ คิดว่าสาเหตุอื่นที่จะทำให้เกิดลักษณะอย่างนี้มีอะไรได้บ้าง จะตรวจอะไรเพิ่มบ้างครับ

สาเหตุของตับอักเสบเฉียบพลัน (acute hepatitis )
-Infectious viral hepatitis such as hepatitis A, hepatitis B, hepatitis C, hepatitis D and hepatitis E.
-Other viral diseases such as: mononucleosis and cytomegalovirus.
-Severe bacterial infections.
-Amoebic infections.
-Medicines, eg paracetamol poisoning and halothane (an anaesthetic).

ลักษณะของไวรัสตับอักเสบ อาการเริ่มต้นส่วนมากจะมีไข้ อ่อนเพลีย เบื่ออาหาร คลื่นไส้ แน่นท้อง ตามด้วยตัวเหลือง ตาเหลือง ภายใน 2-3 วัน โดยตับอักเสบจากไวรัสทุกชนิดมักจะมีอาการแสดงคล้าย ๆ กัน (จะแยกกันได้แน่ชัด ก็โดยการตรวจหาเชื้อในเลือด) ดังนั้นในกรณีผู้ป่วยจากประวัติทำให้ตัดสาเหตุจากยาได้ และคิดถึงไวรัสตับอักเสบมากที่สุด แต่ไม่ใช่สาเหตุจากไวรัสตับอักเสบบี เพราะ HBsAg: negative

การส่งตรวจทางห้องปฎิบัติการ
ไวรัสตับอักเสบ A
-HAV IgM
ไวรัสตับอักเสบ B
-HBsAg
-HBc IgM
ไวรัสตับอักเสบ C
-Anti HCV (ซึ่งส่วนใหญ่เป็น HCV IgG )

-จะเห็นว่าถ้าเป็นการตรวจ Antibody ให้เลือกเป็น IgM เพราะเป็นภูมิคุ้มกันที่ร่างกายสร้างขึ้นในระยะแรกของการติดเชื้อ บ่งบอกภาวะการติดเชื้อเฉียบพลัน ยกเว้นไวรัสตับอักเสบ C ซึ่ง Anti HCVส่วนใหญ่เป็นชนิด IgG ถ้าตรวจพบจะบ่งบอกถึงภาวะการติดเชื้อซึ่งอาจเป็นได้ทั้งการติดเชื้อเฉียบพลันและเรื้อรัง (ซึ่งผู้ป่วยที่เคยติดเชื้อไวรัสตับอักเสบซีส่วนใหญ่จะกลายเป็นตับอักเสบเรื้อรัง)
-ส่วนanti-HCV IgM เองก็ไม่สามารถใช้เป็นตัวบ่งบอกว่ามีการติดเชื้อเฉียบพลัน เพราะพบทั้งในผู้ติดเชื้อเฉียบพลันและเรื้อรังและอาจจะไม่เกิดขึ้นหรืออาจเกิดขึ้นในระยะหลังที่เป็นเรื้อรังไปแล้วก็ได้ นี่จึงน่าจะเป็นเหตุผลที่ไม่ได้ใช้ HCV IgM มาช่วยในการตรวจวินิจฉัยภาวะตับอักเสบซีเฉียบพลัน
-ไวรัสตับอักเสบ A และ E เป็นแล้วมักหายขาด ส่วน B, C, D มีโอกาศเป็นตับอักเสบเรื้อรังได้ โดยไวรัสตับอักเสบ D พบได้น้อยมากในประเทศไทย, ไวรัสตับอักเสบ E จะคิดถึงหลังจากตรวจไม่พบสาเหตุที่เกิดจาก A, B และ C ซึ่งพบบ่อยกว่า

Ref: โรคตับและทางเดินน้ำดี อ. เติมชัย ไชยนุวัติ ไพโรจน์ เหลืองโรจนกุล
http://www.netdoctor.co.uk/diseases/facts/hepatitis.htm
http://www.novabizz.com/Health/Viral_Hepatitis.htm