Hyponatremia question
1. การแยกผู้ป่วยตาม volume status มีวิธีการแยกอย่างไร ดูจากอะไรได้บ้าง
2. Pseudohyponatremia คือ
3. Criteria ของ SIADH คือ
4. Urine sodium นำมาใช้ประโยชน์ในการหาสาเหตุโดย
5. Urine osmole นำมาใช้ประโยชน์ในการหาสาเหตุโดย
6. โรคของต่อมไร้ท่อที่มีผลต่อการเกิด Hyponatremia ได้แก่
7. Sodium deficit คำนวนได้จาก
8. จะคำนวน plasma sodium concentration P[Na+]ที่จะเพิ่มขึ้นจากการรักษาได้อย่างไร
คำตอบ
1.จะมีปัญหาค่อนข้างมากในการแยกภาวะ hypovolumic กับ euvolumic อาการทางคลินิกของภาวะขาดน้ำ บางครั้งอาจไม่พบว่ามี postural hypotension หรือ tachycardia การตรวจทางห้องปฎิบัติการอาจพบมีการเพิ่มขึ้นของ Hct, BUN/Cr ratio มากกว่า 20 การดู plasma osmolality และ urinary sodium concentration จะช่วยได้
2.มีภาวะต่าง ๆ หลายอย่างที่ทำให้เกิด pseudohyponatremia ได้เช่นภาวะ hyperglycemia, hyperlipidemia, hyperproteinemia โดยผู้ป่วยที่มีระดับน้ำตาลมากกว่าปกติทุก ๆ 100 g/dl จะทำให้วัดค่าซีรั่มโซเดียมต่ำกว่าความเป็นจริง 2.5 mmol/ลิตร เนื่องจากระดับน้ำตาลที่มีเกินนี้จะดึงน้ำเข้าสู่ ECF ส่วนภาวะ hyperlipidemia และhyperproteinemia ซึ่งเป็น solid part นี้จะไปแทนที่ซีรั่ม (volume displacement) ทำให้จำนวนซีรั่มที่นำไปตรวจหาโซเดียมนั้นจำนวนน้อยกว่าความเป็นจริง จึงทำให้ค่าโซเดียมที่วัดได้ต่ำจากความเป็นจริง
3.Criteria SIADH
-Hypotonic hyponatremia
-Urine osmolality >100 mOsm per kg (100 mmol per kg)
-Absence of extracellular volume depletion
-Normal thyroid and adrenal function
-Normal cardiac, hepatic and renal function
4.โซเดียมสูญเสียทางปัสสาวะ จะพบออกมามากกว่า 30 mmol/L สาเหตุได้แก่ renal disorders, endocrine deficiencies, reset osmostat syndrome, SIADH, drugs or medications
โซเดียมที่ไม่ได้สูญเสียทางปัสสาวะ จะพบออกมาน้อยกว่า 30 mmol/L สาเหตุได้แก่ severe burns และ gastrointestinal losses จากอาเจียน ท้องเสีย
5. ถ้า urine osmolality น้อยกว่า 100 mOsm per kg (100 mmol per kg) ให้ประเมินเรื่อง psychogenic polydipsia ถ้า มากกว่า 100 mOsm per kg ให้ประเมินเรื่อง renal function
6. Hypothyroidism หรือ mineralocorticoid deficiency (i.e., Addison’s disease) ทำให้เกิด hyponatremia ได้
7.
Na deficit (mEq) = 0.6 x BW x delta[Na]
8.Delta [Na] /liter of infusate = {[Na]infulsate - [Na] serum} / (TBW+1)
โดย TBW = 0.6xIBW (x0.85 if female, x0.85 if elderly)