409. Liver abscess/suspect

ชาย 22 ปี ไข้สูง 1 สัปดาห์ ตรวจร่างกายไม่เจอสาเหตุ ตรวจ U/S ดังนี้ [lesion at right lobe liver] คิดถึงอะไร รักษาอย่างไร
เห็นเป็น anechoic lesion ขอบไม่กลม เส้นผ่านศูนย์กลาง 2.45 cm. และคล้ายเป็น hypoechoic lesion เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.63 cm. คิดถึง cyst หรืออาจเป็น liver abscess ซึ่งใน liver abscess สามารถแยกสาเหตุได้ดังนี้ แต่บางครั้งก็แยกยากอาจต้อง W/U ต่อ หรือ therapeutic diagnosis
ลักษณะของอัลตร้าซาวด์ ของ pyogenic liver abscess
abscess แบ่งเป็น 2 ลักษณะ คือ
1. Microabscesses
มีขนาดของ abscesses เล็กกว่า 2 ซม.ลักษณะอาจเป็นได้ทั้งก้อน hypoechoic ขอบชัดเจน หรือเป็น ก้อน hypoechoic ที่ขอบเขตไม่ชัดเจน และอาจไม่มี posterior enhancement หรือมีเพียงเล็กน้อยmicroabscesses ให้ลักษณะทางอัลตร้าซาวน์ 2 แบบ คือ
1.1 เป็น abscesses เล็กๆ จำ นวนมากกระจายทั่วตับ มักพบใน Staphylococcal infection
1.2 เป็น cluster pattern เกิดจาก microabscesses มารวมกันเป็นก้อน มักเป็นจาก coliform bacteria หรือ enteric organism อื่นๆ หรือเป็นลักษณะคล้ายกับ Swiss’ cheese หรือ cart wheel appearance ซึ่งเป็นลักษณะของ Burkholderia pseudomallei เป็นต้น
2. Macroabscess
ลักษณะของอัลตร้าซาวด์ ขึ้นอยู่กับระยะเวลาที่เป็น ในระยะเริ่มแรกจะเห็นขอบเขตของ abscess ไม่ชัดเจน เห็นเป็นก้อนได้ทั้ง hypoechoic หรือ mild hyperechoic area และมี posterior enhancement ได้บ้าง ต่อมา abscess จะมี liquefaction ซึ่งทำ ให้ลักษณะทางอัลตร้าซาวด์เห็นเป็น sonolucent area ขอบเขต
ชัดเจนมากขึ้นแต่มีขอบขรุขระ ภายในโพรงของ abscess มี internal debris ร่วมด้วย อาจมี echogenic wallลักษณะของ macroabscess นี้อาจแยกยาก amebic liver abscess ได้ยาก ต้องอาศัยการเจาะดูดหนองออกมาตรวจ ในกรณีที่ liver abscess เกิดจากการติดเชื้อจาก gas forming bacteria ก็อาจพบ gas ใน abscess โดยเห็นเป็น linear hyperechoic และมี acoustic shadowing
ลักษณะอัลตร้าซาวด์ที่สำคัญของ amebic liver abscess คือ
-ไม่มี echo wall
-รูปร่างกลมหรือวงรี
-เป็นก้อนที่มี hypoecho ขอบเขตชัดเจน และมี low internal echo
- อยู่ใกล้หรือติดกับขอบตับ
-มี posterior enhancement(distal sonic
enhancement)

http://www.rcpt.org/rcpt_boffice/images_upload/news/150/files/liverabscess.pdf