คนไข้ปวดท้องมา ถ้าจะต้องเอกซเรย์ท้อง จะเลือกการตรวจอย่างไร
ยืนหรือนั่งได้ก. ฟิล์มปอดท่ายืน (upright chest) ดีที่สุดสำหรับค้นหาลม (free air) จำนวนน้อยที่รั่วออกมาจากทางเดินอาหาร
ข. ฟิล์มท้องท่ายืน (upright abdomen) เพื่อดูว่า
- มี free air หรือไม่ (ไม่เห็นชัดเจนเท่าฟิล์มปอดท่ายืน)
- มี air-fluid level ในลำไส้หรือไม่ ลักษณะเป็นอย่างไร
ค. ฟิล์มท้องท่านอนหงาย (supine abdomen) ดีที่สุดสำหรับดูลักษณะแก๊สในลำไส้ ค้นหาแก๊ส/น้ำภายนอกลำไส้ ขนาด/ลักษณะของอวัยวะต่างๆ ก้อนเนื้อ และก้อนนิ่ว
ถ้ายืนหรือนั่งไม่ได้ก. ฟิล์มท้องท่านอนตะแคงซ้ายลงขวาขึ้น (left lateral decubitus abdomen) หันหลังให้หลอดเอกซเรย์ แสงเอกซเรย์ขนานกับพื้น
ข. ฟิล์มท้องท่านอนหงาย (supine abdomen)
ค. ฟิล์มปอดท่านอนหงาย (supine chest)ฟิล์มปอดจำเป็นอย่างไร?เป็นฟิล์มดีที่สุดสำหรับแสดงให้เห็น free air จำนวนน้อย
โรคบางอย่างของทางเดินอาหาร เช่น diaphragmatic hernia สามารถเห็นจากฟิล์มปอดดีกว่าฟิล์มท้อง พยาธิสภาพภายในทรวงอกบางอย่างทำให้ผู้ป่วยมีอาการคล้ายปวดท้องได้ ใช้สำหรับเปรียบเทียบกับฟิล์มปอดที่อาจจำเป็นต้องถ่ายอีกภายหลังการผ่าตัด
http://std.kku.ac.th/4730702061/24-october-49Acute%20abdomen%203rd%20yr.ppt
film acute abdomen:
ตอบลบ1.CXR PA upright:ดู free air below diaphragm,pneumonia
2.abdomen AP: ดูpattern air,และรายละเอียดอื่นๆ
3.abdomen supine:ดู air-fluid level
หากผู้ป่วยนั่งไม่ไหวให้ถ่ายท่า lt lateral decubitus abdomenแทน ก็ดู free airใต้abdominal wall ได้นะ