วันศุกร์ที่ 18 กันยายน พ.ศ. 2552

39. Trichuris trichiura

หญิง 64 ปีมาตรวจสุขภาพ CBCมี Eosinophilia ตรวจ stool exam พบดังนี้ ขอถาม Dx, Transmission, Rx

ไข่จะมี plug ที่ขั้วทางปลายทั้งสองข้างมีเปลือกสีน้ำตาล

โรคพยาธิแส้ม้า เป็นโรคหนอนพยาธิที่มีสาเหตุจาก Trichuris trichiura ตัวพยาธิมีลักษณะคล้ายแส้จึงเรียกว่า human whip worm

พยาธิตัวแก่อาศัยอยู่ในลำไส้ใหญ่โดยเฉพาะส่วนซีคั่ม พยาธิตัวเมียจะออกไข่วันละ 3000-7000 ฟอง ไข่จะออกมากับอุจาระลงสู่พื้นดิน เมื่ออุณหภูมิและความชื้นพอเหมาะ ไข่จะเจริญเติบโตเป็นระยะ 2 เซลล์ และจะกลายเป็นตัวอ่อน( advanced cleavage stage) และจะกลายเป็นตัวอ่อนในระยะติดต่อ ๙งใช้เวลาทั้งหมด 15-30 วัน หลังจากที่คนรับประทานไข่เข้าไป ไข่จะแตกเป็นตัวอ่อนที่ลำไส้เล็ก และตัวอ่อนจะเจริญเติบโต และจะกลายเป็นตัวอ่อนที่ลำไส้ใหญ่ โดยใช้ส่วนหัวและลำตัวฝังที่ผนังลำไส้ใหญ่ ตัวแก่จะมีความยาวประมาณ 4 เซ็นติเมตร ตัวเมียจะเริ่มวางไข่หลังจากรับประทาน 60-70 วัน ตัวพยาธิจะมีอายุประมาณ 1 ปี
อาการของโรคถ้ามีพยาธิน้อยอาจจะไม่เกิดอาการ แต่ถ้ามีพยาธิมากอาจจะเกิดอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน หรืออุจาระเป็นมูกเลือด ซีดอ่อนเพลีย ทั้งนี้เพราะพยาธิจะทำให้เกิดการอักเสบของลำไส้ และเกิดติดเชื้อแบคทีเรีย วินิจฉัยโดยตรวจอุจาระไข่และตัวแก่ในอุจาระ
ใช้ยา Thiabendazole ขนาด 25 มก/กกหลังอาหาร เช้าเย็นเป็นเวลา 3 วัน
Mebendazole ขนาด 100 มกเช้าเย็นเป็นเวลา 3 วัน

ป้องกันโดย ควรถ่ายอุจาระลงส้วม ไม่ควรรับประทานผักสดที่ล้างไม่สะอาด ล้างมือก่อนรับประทานอาหาร

3 ความคิดเห็น:

  1. โรคพยาธิแส้ม้า เป็นโรคหนอนพยาธิที่มีสาเหตุจาก Trichuris trichiura
    พยาธิตัวแก่อาศัยอยู่ในลำไส้ใหญ่โดยเฉพาะส่วนซีคั่ม ไข่จะออกมากับอุจาระลงสู่พื้นดิน หลังจากที่คนรับประทานไข่เข้าไป ตัวอ่อนจะเจริญเติบโต และจะกลายเป็นตัวอ่อนที่ลำไส้ใหญ่ โดยใช้ส่วนหัวและลำตัวฝังที่ผนังลำไส้ใหญ่
    อาการของโรค
    ถ้ามีพยาธิน้อยอาจจะไม่เกิดอาการ แต่ถ้ามีพยาธิมากอาจจะเกิดอาการปวดท้อง คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน หรืออุจาระเป็นมูกเลือด ซีดอ่อนเพลีย ทั้งนี้เพราะพยาธิจะทำให้เกิดการอักเสบของลำไส้ และเกิดติดเชื้อแบคทีเรีย

    การรักษา
    ใช้ยา Thiabendazole ขนาด 25 มก/กกหลังอาหาร เช้าเย็นเป็นเวลา 3 วัน
    Mebendazole ขนาด 100 มกเช้าเย็นเป็นเวลา 3 วัน

    การป้องกัน
    ควรถ่ายอุจาระลงส้วม
    ไม่ควรรับประทานผักสดที่ล้างไม่สะอาด
    ล้างมือก่อนรับประทานอาหาร

    ตอบลบ
  2. ข้างบนนี่ไป cop มานะครับไม่ได้คิดเอง แต่เรา ต้องแยกจาก cappillaria spp. ใช่ไหม เพราะ treat นาน ต่างกันมาก
    แยกกันตรง plug นูน กับไม่นูน ใช่ป่าว และ รูปร่าง ของ ไข่cappilaria อาจไม่ symmetrical ใช่ไหม นะ

    ตอบลบ
  3. TRICHURIS TRICHIURA (whipworm) มันจะมี plug 2ข้าง นูน
    primary = Albendazole 400mg OD x3days (sanford 2008)

    ตอบลบ